Son zamanlarda en çok adından bahsettiren ketojenik beslenme hızlı ve daha fazla yağ yakımını hedefliyor. Ketejonik beslenme ilk olarak epilepsi hastalarında denemiş ve olumlu sonuçlar alınmıştır. Epilepsi hastalarında denenmesinin nedeni ise beynin aşırı elektrik akımını engellemek için yağlardan faydalanmaktır.
Beyinde yağ oluşumunun elektriklenmeyi aza indirgediğini gören uzmanlar bu yağla birlikte kasların elektriğe karşı desteklendiğini keşf ediyorlar. Yine araştırmalara göre şeker ve karbonhidratlı beslenme beyne yoğun elektrik akımı sağladığı, yağın ise bu akımın daha sağlıklı bir hâle geldiği görülmüştür.
Ketejonik beslenme karbonhidrat ve şekeri kaldırıp daha çok yağ ile beslenen bir yöntemdir. Yani Ketejonik beslenmenin %50’ si yağ ile sağlanmaktadır.
Ketosiz Nedir?
Protein ve yağ alımıyla karaciğerinizde oluşturulan keton denilen moleküllerin insan bedeninin bütün hücrelerine verilen enerji toplamına deniliyor. Keton insan bedenindeki tüm yağları bulup parçaladıkça bedeninizdeki ketosis oranıda artar.
Peki, ketozise girdiğinizi nasıl anlarsınız? Ketosiz olduğunuzu anlamanız için belirli takipler gerekir. Bunlar çok basit yapılan takiplerdir. Örneğin ağız kokunuz var ise bu ketozise girdiğiniz anlamına gelir. Bunun yanında yine basit bir şekilde uygulayabildiğiniz kan ve idrar takipleri vardır. Bunun için hergün doktora gidip idrar vermeniz gerekmez.
Bir eczaneye gidin ve idrarda keton takibi yapmak istediğinizi belirtin. Size belirli renklerde takip kiti verilir. Bu kitin içindeki çubuklara idrarınızı değdirerek testi yapabilirsiniz. Burada çıkan renkler pembeden bordoya doğru gider. Eğer pembeye yakın iseniz Ketosiz değilsiniz demektir. Eğer bordaya doğru iseniz ketozisiniz başarılı demektir.
Kimler Ketojenik Diyet Uygulamamalı?
Genel olarak Ketejonik diyet uygularken kalp ve damar hastalarının kullanmaması gerektiği şeklinde bir söylenti vardır. Çünkü protein ve yağ oranı yüksek oranda olduğu düşünüldüğünden bu hastalara önerilmez. Halbuki Ketejonik diyette ağırlık yağ üzerinden yapılsa da bu sizin günlük alabileceğiniz yağ oranı kadar verilir ve sağlıklı yağ oranınız desteklenir. Bu nedenle bu tip hastalarda doktor kontrolünde uygulayabilirler. Ancak bu diyetin uygun olmadığı kişilerde vardır.
- Gut hastalığı gibi ürik asidi fazla olan kişilerde,
- Özellikle şekeri yüksek olup insülin kullanan hastalarda,
- Kan oranı yüksek kişilerde
- Kronik rahatsızlıkların bir kısmında
- Ve emziren annelerin kullanımı önerilmez.
Ketojenik Diyet Uygulanırken Neler Yenilmeli?
Ketojenik diyet yaparken sizin vücudunuzdaki karbonhidratı en aza indirmek amaçlanır. Yani ne kadar az karbonhidrat tüketirseniz ketejonik diyetiniz o kadar başarılı sonuç verecektir. Ketejonik diyette bazı besinlere daha fazla ağırlık verilmeli ve bazısı hiç yenilmemelidir. Bunlar;
Yenilmesi Gerekenler Yenilmemesi Gerekenler
- Karnabahar – Patates
- Brokoli – Muz
- Yumurta – Pirinç, bulgur, makarna
- Domates – Ekmek
- Yeşil biber – Çikolata
- Zeytin yağı – Şeker, nişasta vb.
- Tere yağı
- Patlıcan
- Kırmızı et
- Balık
Ne İçilmeli?
Ketejonik diyette kola ve meyve suları gibi içerisinde çok fazla şeker içeren içecekler tüketilmemelidir. Genel olarak suyu çok tüketmelisiniz. Bunun yanında çay olsun kahve olsun içmenizde bir sakınca olmamakla birlikte bunları şekersiz tüketmenizi öneririz.
Neden Ketejonik Diyet?
Ketejonik diyet aslında sadece zayıflama odaklı değildir. Aynı zamanda sağlıklı kilo vermenizi ve düzenli beslenmenizi de sağlar. Diğer diyetlerde kilo verimi esnasında kas kütlenizde düşme meydana gelir ancak ketejonik diyette bunun tam aksine kaslarınız kuvvetlenir, daha dinç ve diri olursunuz. Ketejonik diyet aynı zamanda tedavi odaklıdır. Şeker gibi rahatsızlıklarda insülin en aza iner ve dengesini korur. Bu da açlık hissini ortadan kaldırır. Normal diyetlerde şekerinizin düşmesi sizin daha fazla açlık hissi kazanmanıza neden olur.
Kilo Verme Etkisi
Günde 3 öğün olarak vücuda yağ veriliyor ve bununla vücudunuzda ketons denilen durum meydana geliyor. Ketons, ağzınızın açlıktan koktuğu zamanlar diyebiliriz. Karbonhidratı arayıp bulamayan bedeniniz beyninizde bir takım cisimcikler oluşturuyor. Bu noktadan sonra beyniniz değişik bir enerji harcıyor ve artık zayıflamaya başlıyorsunuz. Beynin şekerle beslenildiğine dair bir bilgi vardır. Ancak şeker hastalarında koma durumlarında keton kullanılır ve bu şekilde tedavi edilirler. Bu yöntem bu nedenle obezitelerde, epilepsi hastalarında ve şeker hastalarında kullanılmaktadır.
Tip 2 Diyabet
Bu tip şeker oranında olan kişiler için ketejonik diyet olumlu sonuçlar verir. Bu beslenme sayesinde vücudunuzdaki şeker oranı düşer. Dengeli seyreden şekeriniz sayesinde daha sağlıklı günler geçirmiş olursunuz.
Odaklanma Kabiliyetinde Artış
Araştırmalara göre karbonhidratı ve şekeri azaltan kişilerde odaklanma, beyin bulanıklığı, belirsizlik gibi hisler azalmaktadır. Bu nedenle ketejonik beslenme bu gibi durumlar için önemli bir rol oynar. Çünkü ketejonik diyet doğrudan karbonhidrat ve şekeri en aza düşürmeye odaklıdır ve istediğini de kısa zamanda yapar. Bunun yanında diyeti uygulayan kişilerde ilk zamanlar endişeyle birlikte zorlanmalar meydana gelebilir. Ancak çok değil bir hafta içinde bu durum ortadan kalkar.
Fiziksel Performans Artışı
Sağlıklı yağ ve protein ağırlıklı beslenme sayesinde bedeniniz daha zinde ve enerji dolu olacağından artık aktiviteleriniz eskisi gibi olmayacaktır. Bundan sonra uyuşukluk, isteksizlik, halsizlik gibi şikâyetlere son. Artık spor aktivitelerinizde bir işkenceden çıkıyor ve yerine eğlenceli bir spor aktivitesi geliyor.
Epilepsi
Ketejonik beslenmenin ilk olarak epilepsi hastalarında denendiğinden bahsetmiştik. Bu diyet uygulama sayesinde epilepsi hastalarının kullandıkları ilaç sayıları aza düşmüştür. Zekâ sorunu ortadan kalkmış ve ya kısmen iyileşme görülmüştür. Bunlarla birlikte epilepsi nöbetlerinde de azalma görülmüştür.
Ketejonik Diyetin Faydaları
Ketejonik beslenmenin çok fazla yararı vardır. Daha çok tedavi amaçlı olması ve bunun doğal bir yöntemle olmasıda ayrı bir kazanç. Faydalarından bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz.
- Mide asidini giderir
- Ülsere iyi gelir
- Yüksek kan basıncını düzenler
- Akne oluşumunu önler
- Migrene iyi gelir
- Yumurtalıkları korur
- Polikistik overi tedavi eder
- Tatlı ihtiyacı aza iner
- Beyin ile ilgili hastalıklarda son derece etkilidir.
Ketozisin Potansiyel Yan Etkileri
Bedeniniz bir anda eski düzenini kaybettiği için bazı kısa süreli yan etkiler gösterir. Bunlar şeker ve karbonhidratın bir anda bırakılmasından ileri gelir. Bu nedenle çok zorlanan kişiler için hergün daha az ve yavaş yavaş şeker ve karbonhidrat bırakımı yapmalısınız. Bunlarla birlikte sizde görülebilecek bazı yan etkiler şu şekildedir.
- Sinirlilik
- Titreme
- Aşırı gerginlik
- Halsizlik
- Mide yanması ve bulantı
- Yorgunluk
- Kalp ritminde değişme
- Ağızda koku
- Kramplar
- Kabızlık
Az Görülen Yan Etkiler
- Gut hastalığı
- Saçta dökülme
- Safra kesesi hastalığı
- Ürtiker
- Kolesterol yükselmesi
Ketojenik Diyetler Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
- Karbonhidrat ve ketejonik diyetler arasındaki fark nedir?
Karbonhidrat içeren diyetler genelde hızlı sonuç vermezler ve tedavi amacı taşamazlar. Bu nedenle uzun sürede kilo verimine neden olabilir. Ancak ketojenik diyette hızlı kilo verilir ve sağlıklı beslenme amaçlanır.
- Neden ketozise giremedim?
Bunun sebebi ketejonik beslenmeyi doğru yapmadığınız olabilir. Bunun yanında karbonhidrat ihtiyacınızı sandığınızdan daha aza indirmeniz gerektiği de olabilir.
- Keton seviyelerini günün hangi saatinde ölçmeli?
En uygun ölçüm zamanı sabahları aç karnına yapılan ölçümlerdir. Çünkü bu saatlerde bir şey yemediğiniz için kan oranınız doğru bilgileri testinize geçirecektir. Testlerinizi hergün aynı saatlerde yapmayı unutmayın.
